De relatie is essentieel

Vernieuwend zorgen de eerste publicatie
In Contact hoeksteen van een Wereldbaan


Achteraf gezien is er geen passender moment om dit essay uit te brengen, maar daar hadden we geen idee van toen we begonnen te schrijven. Samen met Vilans schreef ik het vervolg op onze eerdere publicatie Vernieuwend Zorgen, die we ruim 5 jaar geleden publiceerden. In deze sequel staat de kwaliteit van de relatie centraal.  

Ten tijde van onze eerste publicatie in 2014 was de transitie in de zorg volop ingezet. Ingegeven door bezuinigingen van het kabinet werd langs allerlei wegen gezocht naar hoe de zorg enerzijds meer vanuit de ‘leefwereld’ van de client of patiënt vorm te geven. Met inzet van het eigen netwerk of de mantel bijvoorbeeld, maar ook uitgaande van kwaliteit van leven en niet de klacht zoals dat in de benadering van ‘positieve gezondheid’ gebeurt. Anderzijds houdt deze transitie in dat er meer digitalisering en innovatie ingezet wordt. Een paradigmashift dus, van de systeemwereld van organisaties en instituties, naar de leefwereld en de mens. In het eerste boekje maakten we duidelijk wat deze omslag op de werkvloer precies betekent, wat er concreet verandert. Het boekje was een groot succes en wordt nog steeds vaak gedownload, omdat het heel dichtbij bracht wat de verandering behelsde. 
 
Vijf jaar later maken we de stand op. Hoe staat het met de vernieuwingen, welke effecten zijn merkbaar op de werkvloer? Net voor de Kerst komt ‘In contact. Hoeksteen van een wereldbaan’ uit. De 5 veranderende relaties die je als zorgmedewerker hebt, van collega’s en patiënt tot de mantel en de eigen organisatie, staan hier centraal. Vanuit de eigen organisatie wordt er vaak vooral ingezet op het ‘ik’ van de zorgmedewerker, in termen van kwaliteiten, opleiding, flexibiliteit, inzetbaarheid. Wij kijken ook naar de rol die de organisatie zelf heeft om de medewerkers voldoende bedding, herkenning, structuur en samenhang ('wij') te bieden wanneer er steeds zo’n beroep wordt gedaan op het individuele aanpassingsvermogen. 
 
Gegeven de corona-pandemie wordt dit boek wel heel relevant. Ten eerste omdat de zorg an sich enorm onder druk én in het middelpunt van de aandacht staat. Ten tweede omdat de relaties in de zorg nog eens extra onder druk staan door stress en het letterlijk werken op afstand van client, patiënt en naaste familie. Waar er in 5 jaar al veel veranderde in de wereld en in de zorg, is deze publicatie gegeven het aflopende jaar 2020 nog relevanter en biedt het essentiele inzichten en houvast, voor de zorgmedewerker en de organisatie.