Strategisch coachen ZBO-vorming ProRail
Rijksnieuws over de ZBO-vorming
Een gevoelig traject. ProRail, de organisatie die onze spoorwegen beheert en onderhoudt, wordt van een BV een ZBO. ProRail bestaat nog maar relatief kort als zelfstandig bedrijf, na afsplitsing van een aantal onderdelen van NS in 2005. Toch wordt die verzelfstandiging nu alweer omgezet in het vormen van een ZBO. ZBO staat voor Zelfstandig Bestuurs Orgaan, waarin onder meer geregeld wordt dat de aansturing via en langs het MInisterie I&W, ofwel de verantwoording over hun publieke taak, duidelijker geregeld wordt. De ZBO-vorming is een complex traject, waar in eerste instantie de nadruk ligt op de juridische en financiele aspecten, daarnaast de ontwikkeling van een heldere aansturingsmodel in de 'driehoek'. Parallel hieraan loopt de behandeling in de Kamer van het wetsvoorstel, met daarachter een strakke deadline. En onderliggend zijn er vanzelfsprekend gemengde gevoelens over de voor- en nadelen van de vorige en de huidige situatie en over de kansen die de ZBO-vorming biedt om de samenwerking ook daadwerkelijk beter te maken.
In deze complexe situatie onder hoge druk werken medewerkers van ProRail en het MInisterie samen in project- en implementatieteams om te doen wat nodig is én om de interne organisaties mee te krijgen. Ik loop daar op gezette tijden 'naast' om te helpen overzicht te houden en de blik wat meer op de middellange termijn en op de interne dynamiek te richten, in plaats van op de urgentie en de overvolle uitvoerings-agenda. Dat helpt. Bijvoorbeeld om keuzes te maken, in plaats van alles te doen. En om de samenwerking ook nadrukkelijk onderdeel te maken van het plan van aanpak. In plaats van deze (zoals zo vaak gebeurt) stiefkind te laten worden door er te lang vanuit te gaan dat andere manieren van werken vanzelf op gang komen.
Als 1 van de resultantes van deze strategische coaching krijgt het implementatieteam een training Deep Democracy, waarin vaardigheden worden aangeboden die helpen om juist dat wat onder de wateroppervlakte blijft en de samenwerking soms bemoeilijkt, bespreekbaar te maken.
